Język rumuński
Język rumuński, jako jedyny ze wschodnioeuropejskich języków, z jednej strony będąc językiem romańskim, ma wiele wspólnego z francuskim, włoskim i hiszpańskim. Z drugiej jednak strony, należąc do bałkańskiej ligi językowej, wykazuje wiele podobieństw do bułgarskiego, greckiego i albańskiego. Ale ma również wiele zapożyczeń z języków słowiańskich. To bardzo ciekawa mieszkanka językowa. Posługuje się nim około 24 mln osób, z czego 17,25 mln w samej Rumunii.
Trochę o historii
Język rumuński wywodzi się z łaciny ludowej obowiązującej na terenach Imperium Rzymskiego już we wczesnych wiekach naszej ery. Jego ciągły rozwój sprawił, że po tak długim czasie język rumuński stał się bardzo bogaty. Z uwagi na podatność na wpływy innych języków (słowiańskie, tureckie, greckie i węgierskie) rumuński jest, w pewnym stopniu, odseparowany od zachodniej romańskości. W XIX wieku poddano język rumuński procesowi reromanizacji, polegającemu na usunięciu wyrazów pochodzenia nieromańskiego i wprowadzeniu w ich miejsce słów wywodzących się przede wszystkim z francuskiego i włoskiego.
Niewiele osób wie, że język rumuński ma cztery dialekty: dakorumuński, arumuński, meglenorumuński oraz istrorumuński. Dla mieszkańców Rumunii i Mołdawii podstawowy dialekt to dakorumuński.
Początkowo język rumuński zapisywany był cyrylicą. Taki sposób zapisu obowiązywał w Rumunii aż do 1860 roku, kiedy wprowadzono alfabet łaciński, który używany jest do dzisiaj.
Dialekt języka rumuńskiego używany w Mołdawii przez radzieckich przywódców nazwany został językiem mołdawskim, jednak językoznawcy nie uznają go za odrębny język. Pogląd, zgodnie z którym uznano język mołdawski za język odrębny do rumuńskiego propagowany był w ustanowionej w 1924 roku Mołdawskiej Autonomicznej Socjalistycznej Republice Radzieckiej, a elementem takiego podejścia było używanie cyrylicy do zapisu tego języka. W 1932 roku system pisma został oficjalnie zmieniony na alfabet łaciński, zaś ortografię ujednolicono ze standardowym językiem rumuńskim.
Trochę o gramatyce
Rumuński jest jedynym językiem romańskim, w którym rodzajniki określone są enklityczne, czyli są dołączane na końcu rzeczownika jako przyrostki, a nie na początku (jako przedrostki). Zostały one ukształtowane, jak w innych językach romańskich, z łacińskich zaimków wskazujących. Rzeczowniki w języku rumuńskim występują w trzech rodzajach: męskim, żeńskim i nijakim.
Język rumuński odziedziczył z łaciny pięć przypadków: mianownik, dopełniacz, celownik, biernik i wołacz. Morfologicznie mianownik i biernik są identyczne w przypadku rzeczowników; podobnie, dopełniacz i celownik mają wspólną formę (pary te są jednak różne w odmianie zaimków osobowych). Z innymi językami romańskimi język rumuński łączy podobna odmiana czasowników – odmieniają się one przez osoby, liczby, czasy, tryby oraz strony.
Tygiel kulturowy
Odzwierciedleniem bogactwa języka rumuńskiego jest sama Rumunia będąca krajem różnorodnym etnicznie, ciepłym i gościnnym. W Rumunii mieszkają liczne mniejszości narodowe: Węgrzy, Niemcy, Polacy, Ukraińcy, Rosjanie. Istnieje prawdopodobieństwo, że podczas wakacyjnych podróży – zwłaszcza w okolicach Bukowiny, spotkamy naszych rodaków. Dlatego w Rumunii możemy poczuć się jak u siebie w domu. Jednakże warto podjąć się wyzwania i wzbogacić swoje umiejętności językowe o język rumuński. Warto pamiętać, że dzięki przynależności do grupy języków romańskich, język rumuński ma wiele wspólnego z francuskim, włoskim, hiszpańskim czy też portugalskim. Dlatego osobom uczącym się tych języków, łatwiej będzie przyswoić zasady języka rumuńskiego. Przydatna jest znajomość języka angielskiego, którym bez problemu będziemy mogli porozumieć się na miejscu.
Od czasu przyjęcia Rumunii do Unii Europejskiej coraz częściej pojawia się konieczność tłumaczenia różnych dokumentów z języka rumuńskiego i na język rumuński.
